Trading oparty na analizie technicznej zazwyczaj sprowadza się do identyfikacji regularności widocznych w historii wykresu. Najczęściej wykorzystywanym narzędziem w tym podejściu jest analiza formacji i figur cenowych. Współczesna analiza techniczna rozróżnia około 50 graficznych formacji – zarówno rzadkich, jak i popularnych, które można zaobserwować niemal na każdym interwale czasowym.
Do najczęściej spotykanych formacji należą „Potrójne Dno” oraz „Potrójny Szczyt”. Choć obie formacje są graficznie niemal identyczne, to właśnie „Potrójne Dno” pojawia się na wykresach cenowych częściej. Wynika to z faktu, że rynki znacznie częściej poruszają się w trendzie spadkowym, a opisywana figura zazwyczaj występuje na jego końcu.
Artykuł obejmuje następujące tematy:
- Kwestie kluczowe
- Czym jest formacja „Potrójne Dno”?
- Jak formuje się figura „Potrójne Dno”
- Jak rozpoznać formację „Potrójne Dno” na wykresie
- Przykład formacji „Potrójne Dno”
- Jak wykorzystać „Potrójne Dno” w tradingu
- Jaka jest różnica między formacjami „Potrójne Dno” a „Potrójny Szczyt”?
- Zalety i wady formacji „Potrójne Dno”
- Podsumowanie
- Często zadawane pytania o formację „Potrójne Dno”
Kwestie kluczowe
Czym jest formacja „Potrójne Dno” | Formacja „Potrójne Dno” to figura analizy graficznej, która pojawia się na wykresie ceny po długotrwałym trendzie spadkowym. |
Czym różni się „Potrójne Dno” od „Potrójnego Szczytu” | Figura „Potrójne Dno” pojawia się po trendzie spadkowym na minimach rynku, natomiast formacja „Potrójny Szczyt” – na szczytach, po wzroście. |
W jaki sposób formacja wpływa na rynek | Figura należy do formacji odwrócenia tendencji i pojawia się na końcu trwającego trendu, sygnalizując traderom jego rychłą zmianę. |
Jak działa formacja | Trader ustawia zlecenie oczekujące na zakup nieco powyżej dwóch poprzednich maksimów wewnątrz formacji, a po jego aktywacji realizuje transakcję. |
Jak znaleźć formację na wykresie | Figura składa się z trzech kolejnych podstaw po trendzie spadkowym, które przypominają kanał. Ważne, aby wszystkie trzy podstawy miały mniej więcej tę samą wielkość w punktach. |
Cechy charakterystyczne formacji | Formację graficzną „Potrójne Dno” często myli się z figurą „Głowa z Ramionami”. Nawet jeśli formacja zostanie zidentyfikowana nieprawidłowo, modele te działają na podobnych zasadach i realizują się niemal identycznie. |
Zalety formacji „Potrójne Dno” | Do zalet można zaliczyć bardzo prostą strukturę, częste występowanie na dowolnych interwałach czasowych i przejrzyste poziomy zleceń zabezpieczających. |
Wady formacji „Potrójne Dno” | Wśród wad należy wskazać niskie prawdopodobieństwo pełnej realizacji, częstą transformację w lokalny kanał oraz dużą wielkość dopuszczalnego poziomu stop loss. |
Działające interwały czasowe | Figura działa na każdym interwale czasowym, ale – jak w przypadku wszystkich formacji – większe prawdopodobieństwo realizacji obserwuje się na wyższych przedziałach czasowych. |
Poziomy zleceń zabezpieczających | Poziomy zleceń ustalane są w dowolnym momencie i najczęściej odnoszą się do minimów i maksimów formacji. |
Czym jest formacja „Potrójne Dno”?
Formacja graficzna „Potrójne Dno” to element analizy technicznej pojawiający się na minimach trendu spadkowego. W przypadku jej realizacji dochodzi do zmiany dotychczasowego trendu.
Figura należy do kategorii podstawowych i może występować na wykresach dowolnych aktywów. Może pojawić się na każdym interwale czasowym, jednak – podobnie jak większość modeli cenowych – najlepiej działa na przedziałach powyżej 4 godzin.
Opisywana formacja graficzna składa się z trzech kolejnych minimów ceny ułożonych na jednej linii. Powstają po wyraźnym trendzie spadkowym, tworząc krótkotrwały kanał z mocnym poziomem wsparcia. Kierunek kanału może być dowolny: spadkowy, wzrostowy lub horyzontalny. Głównym warunkiem identyfikacji formacji na wykresie jest jednakowa liczba punktów w każdej z 3 dolin figury.
Jak formuje się figura „Potrójne Dno”
Proces tworzenia formacji „Potrójne Dno” można warunkowo podzielić na trzy główne etapy:
- Na pierwszym etapie na wykresie obserwujemy wyraźny trend spadkowy, na którego minimach pojawia się odreagowanie ceny. Formuje się pierwszy dołek, od którego zaczyna się liczenie formacji. Po ukształtowaniu minimum korekta nabiera siły i przekracza 10% poprzedniego trendu spadkowego.
- Na drugim etapie figura tworzy pierwsze maksimum – koniec korekty wzrostowej. Po uformowaniu pierwszego minimum i maksimum powstaje pierwsza fala. Następnie cena spada ponownie do poziomu pierwszego minimum i próbuje go przebić. Jeśli to się nie udaje i dochodzi do kolejnego odwrócenia ceny, pojawia się drugie minimum – potwierdzenie dla tradera formacji „Podwójne Dno”. Cena odbija od poziomu pierwszego maksimum, tworząc maksimum 2. Jeśli te warunki zostaną spełnione, formacja przechodzi do fazy 3.
- Po ruchu spadkowym ceny, następującym po zakończeniu maksimum 2, możemy zidentyfikować formację „Potrójne Dno”. Na trzecim etapie cena tworzy trzecie minimum, które – podobnie jak poprzednie – nie przebija poziomu w dół, lecz odwraca kierunek notowań, powodując odbicie w górę. Wzrost ceny od minimum 3 stanowi falę wybicia. To właśnie na tej fali formacja najczęściej zaczyna rosnąć.
Po osiągnięciu poziomu maksimum 1 i 2 następuje realizacja formacji – wzrost cen kontynuuje, a trend spadkowy zostaje zastąpiony trendem wzrostowym.
Jak rozpoznać formację „Potrójne Dno” na wykresie
Aby prawidłowo zidentyfikować formację na wykresie, należy poczekać na zakończenie pierwszego i drugiego etapu jej formowania. Dopiero po ukształtowaniu minimów 1 i 2 oraz maksimów 1 i 2 można mówić o obecności formacji „Potrójne Dno”. Nawet jeśli wszystkie trzy dołki zostaną uformowane, formacja może się nie zrealizować i przekształcić w zwykły kanał w jednym z kierunków.
Wiele figur przypomina formację „Potrójne Dno” zarówno pod względem wyglądu, jak i działania. Najczęściej formacja „Podwójne Dno” przekształca się w „Potrójne Dno”. Drugim najczęściej spotykanym wariantem jest formacja graficzna „Odwrócona Głowa z Ramionami”, różniąca się tym, że jej środkowy dołek jest głębszy niż pozostałe dwa. Oto kilka kluczowych cech, które pomagają odróżnić „Potrójne Dno” od innych układów:
- Wszystkie trzy dołki powinny mieć zbliżoną wielkość.
- Linie prowadzone przez minima i maksima powinny być równoległe.
- Formacja zawsze powstaje po silnym trendzie spadkowym i nigdy nie pojawia się po ruchu bocznym.
Przykład formacji „Potrójne Dno”
Na ilustracji przedstawiono trzy warianty formacji na wykresie ceny aktywa.
- Formacja tworzy kanał wzrostowy, którego realizacja następuje po wybiciu poziomu oporu. Ten wariant formacji „Potrójne Dno” jest najmniej jakościowy, ponieważ jego skuteczność nie przekracza 60%. Wynika to z wejścia na rynek od razu, które często nie realizuje pełnego potencjału lub kończy się niepowodzeniem.
- Formacja tworzy prosty kanał boczny – najczęściej spotykany wariant na wykresie. Ten klasyczny układ formacji „Potrójne Dno” ma nieco wyższe prawdopodobieństwo realizacji – około 65%.
- Formacja przybiera postać kanału spadkowego – idealnie wpisuje się w końcową fazę globalnego trendu. Jest to najkorzystniejszy wariant dla tradera, ponieważ wejście w pozycję następuje późno, po spełnieniu wszystkich sygnałów odwrócenia. Skuteczność realizacji tej wersji przekracza 74%.
Jak wykorzystać „Potrójne Dno” w tradingu
Aby prawidłowo wykorzystać formację „Potrójne Dno” w handlu, należy przestrzegać kilku prostych zasad, które pomagają również zautomatyzować pracę z tą figurą.
- Należy dokładnie zidentyfikować formację, eliminując wszystkie podobne układy.
- Jeśli potencjalna formacja powstała po wyraźnym trendzie spadkowym – to już połowa sukcesu.
- Czekamy na uformowanie się trzech dołków i przygotowujemy się do ustawienia zlecenia oczekującego na zakup.
- Gdy cena wzrośnie o połowę w stosunku do poprzedniego dołka, ustawiamy zlecenie typu Buy Stop.
- Poziom Buy Stop umieszcza się tuż powyżej maksimum 2. Istnieją warianty otwierania pozycji po ponownym teście przełamanego poziomu oporu, jednak nie jest to zalecane – można w ten sposób stracić znaczną część ruchu lub w ogóle nie wejść w transakcję.
- Poziom Take Profit oblicza się jako Buy Stop + H1, gdzie H1 to wartość dowolnego dołka formacji wyrażona w punktach.
- Zlecenie Stop Loss ustawia się na poziomie minimum 3.
- Jeśli cena wzrosła o ponad 50% potencjału transakcji, można przesunąć Stop Loss w progu rentowności.
Jaka jest różnica między formacjami „Potrójne Dno” a „Potrójny Szczyt”?
Formacja „Potrójne Dno” to „bycza” formacja odwrócenia, który pojawia się na minimach rynku. Po jej realizacji dochodzi do wybicia ceny i całkowitej zmiany trendu z malejącego na rosnący.
Formacja „Potrójny Szczyt” to „niedźwiedzia” formacja odwrócenia, która tworzy się na maksimach rynku, budując silny poziom oporu. Po jej realizacji trend wzrostowy ustępuje miejsca ruchowi spadkowemu.
W istocie obie formacje są identyczne – różni je jedynie miejsce pojawienia się. Istnieją tylko dwa warianty formacji i żaden z nich nie może powstać po trendzie bocznym. W przypadku „Potrójnego Dna” zawieramy transakcję kupna, natomiast przy „Potrójnym Szczycie” – transakcję sprzedaży.
Zalety i wady formacji „Potrójne Dno”
Mimo że formacja ta często pojawia się na wykresie ceny, prawdopodobieństwo jej pełnej realizacji pozostawia wiele do życzenia. Jednak jej prostota sprawiła, że stała się jedną z najpopularniejszych.
Zalety | Wady |
Formacja jest całkowicie uniwersalna. Można ją znaleźć na każdym interwale czasowym oraz na dowolnych aktywach – od par walutowych po surowce. | Niskie prawdopodobieństwo pełnej realizacji. Szansa na to, że figura doprowadzi do zakończonej sukcesem transakcji, ledwo przekracza 60%. To znacznie mniej niż w przypadku innych formacji analizy technicznej. |
Bardzo łatwa w zastosowaniu. Formacja składa się jedynie z 3 poziomów zleceń, które umieszcza się w logicznych punktach – poradzi sobie z tym nawet początkujący trader. | Można ją łatwo pomylić z innymi formacjami. Proces identyfikacji jest dość trudny, a pomyłka, np. z formacją „Głowa z Ramionami”, może skutkować zbyt krótkimi poziomami zleceń. |
Daje się modyfikować. Sygnał wejścia na rynek pojawia się dość późno, gdy większość wskaźników już potwierdza odwrócenie rynku, co zwiększa szansę na powodzenie. | Niski potencjał zysku względem możliwej straty. Poziomy Stop Loss i Take Profit są sobie równe, co nie zawsze odpowiada zasadom zarządzania kapitałem, które zakładają stosunek 3:1 na korzyść zysku. |
Podsumowanie
Podsumowując, warto zaznaczyć, że handel na podstawie formacji to jedna z najpopularniejszych strategii wśród traderów z umiarkowanym kapitałem. Formacje są łatwe do wyszukania, a poziomy wejścia i wyjścia z pozycji są jasne i zrozumiałe.
Formacja graficzna „Potrójne Dno” jest jedną z najprostszych i – przy odpowiednim podejściu – może stanowić podstawę skutecznego systemu transakcyjnego. Aby zwiększyć zyski, warto stosować się do poniższych zaleceń:
- Handluj tylko na podstawie formacji pojawiających się na interwałach od H1 wzwyż. Największa skuteczność formacji odwrócenia notowana jest na interwale H4.
- Nie czekaj na pełną realizację poziomu Take Profit. Jeśli cena przesunęła się w Twoim kierunku o ponad 80%, możesz zamknąć pozycję i zrealizować transakcję.
Często zadawane pytania o formację „Potrójne Dno”
Pojawienie się formacji „Potrójne Dno” na wykresie oznacza, że obowiązujący dotąd trend spadkowy może zostać zastąpiony przez trend wzrostowy. Rynek jest przesycony sprzedażą, a „niedźwiedzie” zaczynają stopniowo wycofywać się z aktywa.
Aby poprawnie zidentyfikować formację „Potrójne Dno”, należy poczekać na pełne ukształtowanie trzech kolejnych minimów ceny, które powinny znajdować się na tym samym poziomie. Po przekroczeniu ostatniego maksimum przez cenę, formacja może zostać uznana za zrealizowaną.
Po realizacji figury „Potrójne Dno”, dotychczasowy trend spadkowy ustępuje miejsca trendowi wzrostowemu. Przywództwo na rynku przejmują kupujący.
Formacja „Potrójne Dno” to „byczy” układ odwrócenia trendu, ponieważ jej realizacja odbywa się dzięki zwiększonemu wolumenowi zakupów. Sama transakcja oparta na tej figurze to pozycja na zakup.
Formacja „Potrójne Dno” jest rozwinięciem formacji „Podwójne Dno”. Uważana jest za bardziej wiarygodną, ponieważ poziom wsparcia został przetestowany przez cenę trzykrotnie, a nie dwukrotnie.
Skuteczność realizacji formacji „Potrójne Dno” wynosi od 60% do 70% zyskownych transakcji, w zależności od konkretnej wersji tej formacji. Najbardziej efektywną odmianą jest wariant z kanałem spadkowym.
Treść tego artykułu stanowi wyłącznie prywatną opinię autora i może nie pokrywać się z oficjalnym stanowiskiem LiteForex. Materiały publikowane na tej stronie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą być traktowane jako porada inwestycyjna ani konsultacja w rozumieniu dyrektywy 2014/65/UE.
Zgodnie z przepisami prawa autorskiego artykuł ten jest chronionym obiektem własności intelektualnej, co obejmuje zakaz kopiowania i rozpowszechniania bez zgody.
