Moi Drodzy,
Zastanawialiście się kiedykolwiek, co odróżnia tradera, który osiąga sukcesy od pozostałych? Trader sukcesu zarabia na rynku!
Wszyscy jesteśmy rozsądnymi ludźmi i rozumiemy, iż giełda to nie maszyna drukarska i jeśli jeden trader zarabia, to drugi traci, jest to zasada!
Na giełdzie nie może zarabiać większość jej uczestników, to pewnik!
Dlatego, aby zarabiać, konieczne jest posiadanie swojego własnego, wyróżniającego go od większości spojrzenia na rynek.
Teoria Wolfe’a, dotycząca fal daje akurat możliwość spojrzenia na rynek pod innym kątem i sformułowania swojego, odmiennego postrzegania.
Osobliwość danej teorii polega na tym, iż nie podąża ona za trendem. Dana teoria zakłada ruch zgodnie z falami z przejściem od jednego punktu dynamicznego na drugi.
Większość modeli analizy technicznej oparta jest na rozumowaniu dedukcyjnym, to znaczy działają od ogólnego przypadku do szczegółowego.
Fale Wolfe’a, na odwrót, działają wg. rozumowania indukcyjnego, to znaczy – od szczegółowego przypadku do ogólnego.
W swej istocie fale Wolfe’a opisują naturalny proces kształtowania fali popytu i podaży, podążając za podstawową zasadą fizyki, iż każde działanie rodzi przeciwdziałanie (opór).
Główną cechą danych fal jest możliwość określenia celu dla zanotowania zysku nie tylko wg. poziomów cen, ale i wg. skali czasowej.
Artykuł obejmuje następujące tematy:
Przed przystąpieniem do szczegółowego opisania samych fal, Bill Wolfe w swoich pracach poświęca szczególną uwagę postulatom handlu na giełdzie.
Z pewnością już słyszeliście o nich lub przynajmniej intuicyjnie się domyślaliście. Tym nie mniej należy oddać hołd Billowi i chociażby po krótce je tutaj opisać:
1. Wasza cierpliwość na rynku zawsze zostanie wynagrodzone.
2. Róbcie analizę rynku w czasie, kiedy nikt i nic nie odwraca Waszej uwagi.
3. Zdenerwowanie na rynku prowadzi do popełniania błędów! Błędy prowadzą do strat. Bądźcie spokojni! Uczcie się kontrolować siebie.
4. Planujcie handel i handlujcie tylko zgodnie z planem.
5. Wchodźcie w rynek tylko w obszarze „Sweet zone”, w obszarze, dającym maksymalny efekt handlu.
6. Nie wchodźcie w rynek, odpychając się od poziomów „Stop”.
7. Prowadźcie dziennik tradera! Zapisujcie KAŻDY handel, nawet najgorszy.
8. Przestańcie bać się znajdować POZA rynkiem.
9.Zawsze szacujcie swoje ryzyko. Nigdy nie dokonujcie transakcji o większym ryzyku, niż może pozwolić na to Wasze zarządzanie ryzykiem.
Fale Wolfe’a jako odmiana wzoru Rozszerzającego się klina
Fale Wolfe'a to nic innego jak rozszerzający się klin. Rzeczywiście, widzimy kilka kolejnych maksimów i minimów, a liczenie rozpoczyna się od punktu 1. Nazywa się to podstawą pierwszego spadku dla wzoru niedźwiedziego (podstawą pierwszego wierzchołka dla wzoru byczego). Słowo baza zostało użyte nie bez powodu: jest ona rozumiana jako linia trzech kolejnych skrajności - punkty 1, 3 i 5. W przeciwieństwie do Trzech Indian, niekoniecznie muszą one być szczytami na rynku byków lub niżami na rynku niedźwiedzi. Punkt 1 może zostać utworzony w warunkach konsolidacji.
Ogólnie rzecz ujmując stanowią pięciofalową strukturę.
Byczy wzór fal Wolfe’a
Bycza formacja schematycznie wygląda następująco:
W celu jej zbudowania konieczne jest ukształtowanie podwójnego szczytu, gdzie drugi szczyt będzie znajdował się niżej, niż pierwszy (punkt 4 poniżej punku 2).
Punkt 1 tutaj jest podstawą pierwszego szczytu (punkt 2).
Punkt 3 – minimalne znaczenie skorygowanej fali po pierwszym szczycie.
Punkt 4 – maksimum drugiego szczytu.
Punkt 5 – miejsce przecięcia promienia 1-3 (ETA).
Sweet zone –strefa otwarcia długich pozycji. Zaczyna się od punktu 5 i niżej.
ETA – Estimated Time at Arrival – czas rozliczenia – promień 1-3.
EPA – Estimated Price at Arrival – cena rozliczeniowa nadejścia – promień 1-4.
Przecięcie promienia 2-4 i ETA oznacza czas rozliczeniowy zgodnie z targetem. Projekcja od danego punktu na EPA pokazuje poziom ceny dla targetu.
Niedźwiedzi wzór fal Wolfe’a
Formacja niedźwiedzia wizualnie wygląda jak lustrzane odbicie byczej.
Schematycznie wygląda ona następująco:
W celu jej zbudowania konieczne jest utworzenie podwójnego lokalnego dna, gdzie drugie dno będzie wyżej, niż pierwsze (punkt 4 powyżej punktu 2).
Punkt 1 tutaj jest szczytem, wysokość którego jest mniejsza, niż szczyt w punkcie 3.
Punkt 3 – maksymalne znaczenie skorygowanej fali po pierwszym dnie.
Punkt 4 – minimum drugiego dna.
Punkt 5 – miejsce przecięcia promienia 1-3 (ETA).
Sweet zone – strefa otwarcia krótkich pozycji – zaczyna się od punktu 5 i wyżej.
ETA – Estimated Time at Arrival – czas rozliczeniowy zysku – promień 1-3.
EPA – Estimated Price at Arrival – cena rozliczeniowa nadejścia – promień 1-4.
Przecięcie promienia 2-4 i ETA oznacza czas rozliczeniowy zgodnie z targetem. Projekcja od danego punktu na EPA pokazuje poziom ceny dla zanotowania zysku.
Studiowanie odwrotnego wzoru fali Wolfe’a
Jak widzicie sama struktura danego modelu fal jest stosunkowa prosta, jednak Bill wymienia dość wiele uwag technicznych, o których należy pamiętać podczas budowania danych formacji i koniecznie uwzględniać podczas analizy.
Uwagi techniczne zasadniczo mogą zmienić ostateczny cel lub wcale odwołać działającą formację.
1) Z zasady odwrotne punkty towarzyszą na początku zmniejszeniu zakresu handlu i jego zwiększeniu do wyjścia z punktu. Na wykresie zakres wygląda jak spodek.
Podczas bardziej szczegółowego rozpatrywania byczego Wolfe’a na wykresie zaznaczyłem czerwonym łukiem podobne spadki w zakresach.
2) Spadki trendu to idealna sytuacja dla tworzenia fali Wolfe’a. Sama natura rynku sprzyja tworzeniu formacji.
Dowolne działanie rodzi przeciwdziałanie, a zatem dowolne zburzenie trendu prowadzi do próby powrotu z powrotem, do poprzednich pozycji.
3) Bill usilnie radzi, podczas wykorzystywania analizy fal Wolfe’a, usunąć z wykresu wszelkie zbędne elementy, które mogą odwracać uwagę. Jedyny wskaźnik, który dopuszcza to wskaźnik poziomu zakresu.
4) Fale starszego TF unieważniane są przez przeciwstawne fale na mniejszym TF.
Na przykład, znajdujecie się w byczym Wolf’ie na dziennym wykresie i prowadzicie swoją pozycję wzdłuż linii 1-4 do wyznaczonego targetu. Ale jeśli na 12 h utworzył się niedźwiedzi Wolfe, to jest to silny sygnał dla zanotowania pozycji.
Ważna jest tutaj porównywalność skali. Jeśli pracujecie z byczym Wolfe’em na dziennej skali, wówczas niedźwiedzi Wolfe na 5 min. Nie powinien Was martwić.
5) Jak przewidzieć fale odwrotne?
W tym celu należy przeprowadzić analizę odcinka od punktu 4 do 5. Każda mikrofala na danej drodze tworzy odpowiednie poziomy wsparcia i oporu.
Trzeba je uwzględniać podczas wejścia w rynek na poziomie sweet zone z targetem na promieniu 1-4. Z dużym prawdopodobieństwem odnotowane „wyboje” będą tworzyć analogiczne mikrofale na naszej drodze do celu.
6) Jak obliczyć punkt 4?
W tym celu należy znać położenie punktów 1, 2, 3.
Od punktu 2 prowadzimy promień, równoległy do promienia 1-3. Teraz rozumiemy, iż punkt 4 powinien być poniżej danej linii, inaczej promienie 1-3 i 2-4 nie będą się przecinać, a zatem formacja nie utworzy się.
W dalszej kolejności trzeba śledzić trend, przecież każde dotknięcie trendu przy odwróceniu od punktu 3 stanowi potencjalny punkt odwrotu dla czwartej fali.
Należy tu zwrócić uwagę, iż z zasady czwarty punkt będzie najwyższym punktem w pięciofalowej strukturze (patrz wykres poniżej).
7) Jak obliczyć głębokość Sweet zone?
Niestety Bill nie proponuje dokładnych metod prognozowania głębokości danej fali. Jednak sugeruje nie martwić się zbytnio z tego powodu, ponieważ każda pozycja poniżej punktu 5 jest bardzo perspektywiczna. Pozostaje jedynie uzbroić się w tą CIERPLIWOŚĆ, o której tak dużo pisze.
Tym nie mniej jest sposób, aby określić, chociażby orientacyjnie, jego ramy, a w tym celu naeży przeprowadzić równoległą od promienia 2-4 do punktu 3.
Idealnie byłoby, gdyby Sweet zone była ograniczona przestrzenią między promieniem 1-3, a daną projekcją.
Niestety w naszym przypadku dana metoda nie pomogła.
Jeszcze jednym sygnałem tutaj są szczyty zakresów ticker. Jak widać na wykresie powyżej, szczytowy zakres przypadł akurat na świecę, która ukształtowała ekstremum w sweet zone.
Jest tu bardzo ważne, aby wykorzystać zasady money and risk management, aby w przypadku głębokiej sweet zone nie złapać margin call.
8) Oznaki tego, iż zostanie osiągnięty target na linii 1-4:
• Dobrze zbudowana fala 4-5 z niewielką ilością „wybojów”;
• Wzrost zakresów przy odwróceniu w sweet zone;
• Pokonanie promienia 2-4 na dużych zakresach.
9) W celu określenia punktu 1 należy opuścić projekcję linii poziomej od punktu 3 w stronę punktu 2. Pierwsza świeca, cień której przetnie daną linię i określi poszukiwany punkt.
Jeszcze raz chciałbym zwrócić uwagę na to, iż Bill Wolfe szczególne znaczenie nadaje punktowi przecięcia promienia 1-3 i 2-4, który pozwala na określenie czasu rozliczeniowego osiągnięcia naszego targetu.
W Internecie wiele jest materiałów, opisujących fale Wolfe’a i ich wykorzystywanie, ale o danej właściwości, z jakiegoś powodu, wszyscy zapominają, tracąc główną zaletę danego wskaźnika, a mianowicie możliwość prognozowania celi w czasie.
Do tego właściwość przecinania promienia 1-3 i 2-4 to wystarczająco poważny filtr, który pozwoli uniknąć fałszywego dopasowywania każdego szczytu i podwójnego dna pod model fali Wolfe’a.
Powiem od razu, w celu stosowania z sukcesem danego narzędzia w warunkach bojowych konieczna jest określona wprawa.
Radzę samodzielnie potrenować, spróbować znaleźć dane formacje w retrospekcji handlu i upewnić się, iż cele zostały wypracowane.
Uzyskaj dostęp do konta demo na łatwej w obsłudze platformie Forexu, bez rejestracji
Strategia handlowa Forex Fale Wolf’a
Na podstawie poprzedniego materiału nauczyliśmy się odnajdywać na wykresach model Fale Wolf’a, natomiast teraz nadszedł czas zmusić formację do pracy dla nas. Każdy system handlowy zawiera cztery elementy: wejście, ustawienie obronnego stop-loss, ustalenie targetu oraz zarządzanie pozycją. Przy czym otwarcie długich pozycji zgodnie z „byczym” modelem lub otwarcie krótkich, zgodnie z modelem „niedźwiedzim” na rynkach finansowych odbywa się w ramach opisanych wcześniej strategii prób lub kulminacji. Przypomnę: system pierwszy stara się złapać spadające sztylety, natomiast system drugi przewiduje bardziej ostrożne podejście.
Wejście według prób w przypadku systemu handlowego Fale Wolf’a jest wykorzystaniem opisanej przez autora sweet zone. Tworzona jest ona za pomocą przeniesienia promienia 2-3 do punktu 3. Utworzony trójkąt stanowi przestrzeń dla tworzenia traderów. Otwarcie pozycji może się odbywać w momencie cofnięcia notowań do granic formacji handlowej. W przykładzie z GBP/USD zlecenie sprzedaży ustala się na poziomie przebicia oporu w postaci promienia 1-2, stop-loss znajduje się w minimum baru w pozycji 5. Początkujący traderzy muszą pamiętać, iż obronne spot-loss stosowane do prób są wąskie, a wejście w transakcje może się odbywać kilka razy pod rząd w miarę odpracowywania stop-loss.
Handel według kulminacji przewiduje obecność dodatkowych sygnałów, które potwierdzałyby odwrócenie. Może to być zarówno formacja „Głowa i ramiona” (lub każde inne modele handlu przeciw trendowi), tak w przypadku z GBP/USD, jak i przełom promieni trendowych, które występują w roli przekątnych oporów lub wsparć. Wyjście notowań pary walutowej poza granice kanału handlowego jest już poważnym sygnałem, a łącznie z formacją Fale Wolf’a ‒ istotną podstawą do kształtowania pozycji. Obronny stop-loss w pierwszym przypadku (kombinacja formacji) ustawiany jest poniżej minimum baru w punkcie 5, a w drugim (kombinacja modelu oraz promieni handlowych) ‒ w strefie minimum korekty. Należy zaznaczyć, iż trading według Fale Wolf’a nie wyklucza możliwości wzrostu pozycji, w tym w ramach wspólnego wykorzystania prób i kulminacji.
Podejście klasyczne przewiduje wyjście z transakcji podczas osiągnięcia przez notowania pary walutowej promieni 1-4. Także może być wykorzystana projekcja prostopadła, przeprowadzona do fali 1-4 z punktu 5 To da nam target pośredni, który osiąga się znacznie częściej, niż przedstawiony wcześniej celowy punkt orientacyjny. Wykorzystywanie projekcji pozwala konfigurować proces zarządzania pozycją. Pod warunkiem jego osiągnięcia trader może np.:
- całkowicie zamknąć pozycję,
- przenieść obronny stop-loss do punktu rentowości,
- utrzymać część zysku i przenieść obronny stop-loss do punktu rentowości.
W taki sposób formacja Fale Wolf’a proponuje już gotowe rozwiązania, które pozwalają przenieść utworzone wcześniej regularności do przeszłości i handlować na podstawie ekstrapolacji. Mówiąc wprost jest to klasyczny model price action, czyli system handlu bez wskaźników. Zresztą, jak już wspominaliśmy o stosowaniu do innych formacji, nikt nie będzie karany za wykorzystywanie przez Was systemu filtrów.
Jeśli macie własne doświadczenie wykorzystywania danego narzędzia, podzielcie się nim, proszę, w komentarzach.
Powodzenia i dobrych zysków!
P.S. Podobał się mój artykuł? Udostępnij go w sieciach społecznościowych, najlepszy sposób na podziękowanie:)
Treść tego artykułu stanowi wyłącznie prywatną opinię autora i może nie pokrywać się z oficjalnym stanowiskiem LiteForex. Materiały publikowane na tej stronie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą być traktowane jako porada inwestycyjna ani konsultacja w rozumieniu dyrektywy 2014/65/UE.
Zgodnie z przepisami prawa autorskiego artykuł ten jest chronionym obiektem własności intelektualnej, co obejmuje zakaz kopiowania i rozpowszechniania bez zgody.
