Wskaźnik Pivot Points: czym jest i w jaki sposób go stosować w tradingu

2024.03.27 2024.03.27 Wskaźnik Pivot Points: czym jest i w jaki sposób go stosować w tradingu

Oleg Tkachenkohttps://www.liteforex.pl/blog/authors/oleg-tkachenko/

Jednym z podstawowych zadań tradera jest określenie poziomów kluczowych oporu i wsparcia, jak również punktów, w których trend może zawrócić z dużym prawdopodobieństwem. Jednym z wariantów obliczeń tych poziomów jest zastosowanie wskaźnika Pivot Points. W zależności od wskazanej w ustawieniach metody budowy punktów odniesienia wskaźnik automatycznie buduje kilka linii oporu i wsparcia wg cen High (Max), Low (Min) oraz Close. O tym, czym są punkty Pivot, wg jakiej zasady obliczane są Pivot Points oraz w jaki sposób stosować je należy w systemach handlowych, dowiecie się z tego przeglądu.

Czym są punkty Pivots?

“Pivot” to francuskie słowo, które zapożyczył język angielski i dosłownie oznacza “zakręt”. W tradingu punkty Pivot to punkty odwrócenia, od których cena odpycha się i rozpoczyna ruch w przeciwnym kierunku. Innymi słowy Pivot to poziom, na którym byczy kierunek zamienia się w niedźwiedzi i odwrotnie.

Narzędzie to przydatne jest tym, którzy:

• określają punkty wejścia i wyjścia z rynku wg wsparcia i oporu.
• określają metodykę obliczeń długości Stop Loss i Take Profit.
• wykorzystują strategie wewnątrz zakresu cenowego.

Zasady budowania na Forex klasycznych poziomów zgodnie z ekstremami są subiektywne. Ale jeśli weźmiemy linie poziome, u podstaw których leży prawidłowa formuła matematyczna, otrzymamy narzędzie, które nie podlega urozmaiconej interpretacji. To właśnie będą poziomy Pivot.

Metodologia budowania punktów odniesienia

Klasyczna formuła budowania punktów odniesienia rozumiana jest jako zastosowanie średniej wartości trzech rodzajów cen, ekstremów świecy i ceny zamknięcia. Różnica między innymi metodami obliczeń a klasyczną polega na liczbie budowanych linii, zastosowaniu dodatkowych współczynników korekcyjnych, wykorzystaniu współczynników  ważenia.

1. Klasyczna formuła obliczeń.

Oblicza się 6 linii poziomych: 3 poziomy oporu (R1-R3) oraz 3 poziomy wsparcia (S1-S3). Formuła obliczeń centralnego poziomu Pivot to średnia arytmetyczna trzech rodzajów cen.

Pivot = (Max + Min + Close)/3

R1 = Pivot + (Pivot - Min) 

R2 = Pivot + (Max - Min) 

R3 = Max + 2*(Pivot - Min) 

S1 = Pivot - (Max - Pivot) 

S2 = Pivot - (Max - Min) 

S3 = Min - 2*(Max - Pivot)

Max i Min to minimalna i maksymalna cena, Close — cena zamknięcia.

2. Fibonacci.

W celu obliczenia poziomów odchylenia od podstawowego poziomu Pivot stosuje się współczynniki Fibonacciego. Formuła obliczeń podstawowej linii jest analogiczna do klasycznego wariantu.

Pivot = (Max + Min + Close)/3

R1 = Pivot + (R*0,382) 

R2 = Pivot + (R*0,618)

R3 = Pivot + (R*1,00)

R4 = Pivot + (R*1,618) 

S1 = Pivot - (R*0,382) 

S2 = Pivot - (R*0,618)

S3 = Pivot - (R*1,00)

S4 = Pivot - (R*1,618)

R = Max - Min 

3. Camarilla.

Formuła zakłada obliczenie 8 linii oporu i wsparcia bez liczenia podstawowego poziomu odwrócenia Pivot. Do obliczeń dodaje się współczynniki, z nimi cena częściej łączy się z poziomami, dlatego dana metoda zalecana jest dla skalpingu i transakcji krótkoterminowych na krótkich interwałach.

R1 = (Max - Min)*1,1/12 + Close

R2 = (Max - Min)*1,1/6 + Close

R3 = (Max - Min)*1,1/4 + Close

R4 = (Max - Min)*1,1/2 + Close 

S1 = Close - (Max - Min)*1,1/12 

S2 = Close - (Max - Min)*1,1/6 

S3 = Close - (Max - Min)*1,1/4 

S4 = Close - (Max - Min)*1,1/2

4. Woodie.

Formuła podobna jest do wariantu klasycznych obliczeń, linie oporu i wsparcia tu obliczane są analogicznie. ALe w standardowych kalkulatorach stosuje się tylko cztery poziomy zamiast sześciu. I druga różnica, mianowicie zwiększona jest waga zamknięcia ceny w obliczaniu podstawowej linii poziomej.

Pivot = (Max + Min + 2*Close)/4

R1 = Pivot + (Pivot - Min) 

R2 = Pivot + (Max - Min) 

S1 = Pivot - (Max - Pivot) 

S2 = Pivot - (Max - Min) 

5. DeMark.

Formuła zakłada obliczenie tylko dwóch linii poziomych. Zmienia się także podejście do obliczeń podstawowej linii odwrócenia.

• Jeśli Close poniżej Open, Pivot = Max + 2*Min + Close
• Jeśli Close powyżej Open, Pivot = 2*Max + Min + Close 
• Jeśli Close = Open, Pivot = Max + Min + 2*Close 

S1 = Pivot/2 - Min 

R1 = Pivot/2 + Max

Różnica w podejściu do obliczeń poziomu odwrócenia Pivot, poziomów oporu i wsparcia pokazuje, że jedyny, “najlepszy wskaźnik” nie istnieje. Każda z metod obliczeń może najlepsza w konkretnej sytuacji dla konkretnego aktywu. I określana jest tylko przy pomocy testowania strategii. Szczegółowo o testowaniu systemów handlowych w testerze MetaTrader przeczytacie w przeglądzie "Tester МТ4".

Sygnały wskaźnika Pivot Points w tradingu

Wskaźnik buduje następujące linie poziome:

• P (РР) — poziom Pivot, poziom odwrócenia.
• S — poziomy wsparcia.
• R — poziomy oporu.

Za idealne zachowanie rynku uważa się, kiedy świeca otwiera się poniżej punktu P, zaczyna rosnąć, nieco zatrzymuje się na punkcie R1, płynnie dochodzi do punktu R2 i zawraca.

U podstaw strategii handlu wg punktów Pivot leży koncepcja: cena częściej dąży do powrotu do poziomu zamknięcia poprzedniego dnia, niż do wyjścia poza granice poprzedniego zakresu. Dlatego w ustawieniach wskaźnika zaleca się wskazanie dziennego interwału. Oznacza to, że poziomy dla kolejnego dnia będą obliczane na podstawie poprzedniej zamkniętej dziennej świecy.

Na zrzucie widać, że w ustawieniach wskazany został interwał dzienny, na wykresie wybrano interwał godzinny. Oznacza to, że po każdych 24 świecach linie poziome będą przebudowywane. Jeśli na wykresie wybierzemy interwał H4, przebudowa odbywać się będzie po 6 świecach; jeżeli wybierzemy D1, poziomy budowane nie będą.

Sygnały wskaźnika Pivot Point:

• Cena waha się między poziomami R1 a S1, kilka razy przecinając w obie strony punkt Pivot, na rynku mamy niejasność, pozycja neutralna.
• Cena przebija punkty S3 lub R3 - na rynku rysuje się silny trend spadkowy lub wzrostowy.
• Na trendzie wzrostowym cena, po korekcie, opiera się o opór R i odskakuje od niego w górę, sygnał kontynuacji trendu wzrostowego i otwarcia długiej pozycji. Dla krótkiej pozycji sytuacja jest lustrzana na trendzie spadkowym w stosunku do wsparcia S.

Przykład strategii wg punktów Pivot.

1 – pierwsza rosnąca zielona świeca nieco nie dochodzi do poziomu P, druga rosnąca świeca zamyka się powyżej. Jest zbyt wcześnie, aby mówić o trendzie, ponieważ nie ma przebicia linii poziomej R1;

2 – cena odskakuje i przebija wsparcie S1 – można otwierać długą pozycję z Take Profit na S2. Cena przebija S2, następnie koryguje się do S1. Czekamy na sygnał: możliwa jest kontynuacja trendu wzrostowego;

3 – tworzy się Pin Bar. Figura odwrócona, otwieramy krótką pozycję. Take Profit – na S2 lub S3;

4 – tworzy się świeca, podobna do Pin Bar i Doji. Przygotowujemy się do otwarcia długiej pozycji z Take Profit na S2 lub S1;

5 – nowe odwrócenie w dół po dotknięciu linii poziomej;

6  – nowe odwrócenie do góry po dotknięciu linii poziomej.

Jak dodać Pivot Points do МТ4?

The Pivot Points indicator is not included in the standard indicator list. You can install it on the platform after you have downloaded its installation package on the Internet.

1. Wskaźnik Pivot dla MT4 nie znajduje się wśród podstawowych narzędzi. Ale można go dodać do platformy, pobierając bezpłatnie najpierw plik instalacyjny plik z Internetu.

W wyszukiwarce Google wpiszcie “Pobierz wskaźnik pivot points MT4”. Kilka kwestii:

• proponowane na różnych stronach internetowych wersje mogą się różnić. Możecie pobrać kilka wersji i wybrać najbardziej pasującą;
• jako źródło wybierzcie blogi inwestycyjne, strony z aktualizowanymi informacjami i wieloma zakładkami. To wykluczy prawdopodobieństwo tego, że w otwieranym pliku;znajduje się wirus.
• nie pobierajcie pliku, jeśli poproszą Was najpierw o wprowadzenie danych osobowych;
• rozszerzenie pobranego pliku wskaźnika — .ex4.

2. Na МТ4 wchodźcie w menu “Plik/Otwórz katalog danych”.

Przechodzimy do folderu “MQL4/Indicators”, skopiujcie plik wskaźnika do danego katalogu.

3. Uruchomcie lub uruchomcie ponownie MT4. Zainstalowany wskaźnik będzie znajdować się w folderze “Wstaw/Wskaźniki/Klienta”.

Ustawienia wskaźnika:

Można to wybrać jedną z pięciu metod obliczeń, liczbę poziomów, interwał czasowy, okres rozliczeń.

W jaki sposób zastosować Pivot Points na platformie LiteForex?

W odróżnieniu od MetaTrader na terminalu LiteForex wskaźnik budowania punktów odniesienia jest domyślny.

1. Otwieramy terminal. Jeśli jeszcze się nie zarejestrowaliście się, to można spróbować pracować ze wskaźnikiem bez rejestracji na koncie demo. Na głównej stronie w górnym menu kliknijcie “Dla początkujących/Otwórz konto demo”.

2. Otwórzcie wykres dowolnego aktywu i kliknijcie zakładkę "Wskaźniki".

Na liście są dwa narzędzia o nazwie Pivot Points.

• Pivot Points High/Low. Zaznacza na wykresie ceny ekstrema i wyprowadza na ekran ich wartość High/Low. W ustawieniach wskazuje się długość zakresu (liczba świec), na której automatycznie znajduje się ekstremum. Im mniejsza jest wartość zakresu, tym więcej wskaźnik wskaże ekstremów, ale i tym mniej będą one znaczące. Można wskazać różną długość okresu oddzielnie dla maksimum i minimum.

Narzędzie niezbędne jest do określenia lokalnych i kluczowych linii oporu i wsparcia.

• Pivot Points Standard. W ustawieniach poziomów wskaźnika można wybrać dowolny typ obliczeń: klasyczne, Woody, Camarilla i t. d.

Wskaźnik pomaga obliczyć najbardziej prawdopodobne punkty odwrócenia ceny. Na przykład można nałożyć na wykres kilka wskaźników z różną metodyka obliczeń. Jeśli poziomy oporu lub wsparcia pokrywają się, można je uznać za kluczowe.

E handlu według poziomów Pivot 

Handel według punktów Pivot. Poniżej przytoczono kilka przykładów, kiedy poziomy Pivota stały się wskaźnikiem potwierdzającym, określającym możliwe punkty odwrócenia.

Strategia z uwzględnieniem poziomów Pivota na  wykresie GBPUSD

Jak podkreślałem na samym początku, chciałbym, aby w arsenalu tradera znajdowała się nie jedna, a wiele metodyk określania oporów i wsparć. Jeśli wykryte przy ich pomocy poziomy pokrywają się lub są bliskie siebie, a notowania zaczynają wahać się w pobliżu stref kontrolnych, nawet nowicjusz może zacząć szykować się do kolejnej transakcji. Zatem, w przypadku szterlinga, jeśli na wykresie cenowym poziomy Fibonacciego i konsolidacji okażą się blisko poziomów Pivota, oznacza to, że wszystko zostało zrobione prawidłowo.

Poziomy Pivota i Fibonacciego na wykresie GBPUSD

Stosunkowo efektywne wydaje się połączenie poziomów Pivota z handlowym kanałem spadkowym lub wzrostowym. Przerwanie górnej granicy pierwszego z nich na dziennym wykresie GBPUSD w pobliżu 1,26 zwiększa ryzyko kontynuacji rajdu funta w stosunku do dolara USA.

W jaki sposób należy obliczyć Pivot points 

Formuły obliczeń podstawowych rodzajów linii Pivota przytoczone zostały w jednym z działów powyżej. Teorie obliczeń warto znać choćby w celu zrozumienia zasady ich budowania. W praktyce ręcznie nikt ich nie oblicza, stosuje się wskaźniki, które automatycznie budują punkty odniesień według wprowadzonych parametrów, czyli kalkulatory. Przykład takiego kalkulatora można znaleźć na portalu inwestycyjnym Investing.

Kalkulator w sposób poglądowy pokazuje liczbę zbudowanych poziomów według każdej z metodyk i różnic w obliczonych  wartości.

Drugi wariant, na tej samej stronie internetowej można zobaczyć wartości obliczonych linii poziomych każdej pary walutowej. Można je znaleźć tutaj: "Analiza techniczna/Punkty odwrócenia". W tabeli można wybrać interwał czasowy.

Obliczenie punktów Pivota i Excel

Nie ufajcie kalkulatorom portali analitycznych i pobranym wskaźnikom, stosujcie dla Pivota Excel, gdzie można zobaczyć formułę i skorygować ją według własnych potrzeb. Rozpakujcie notowania dla Pivot Point z МТ4 w odpowiednim formacie lub wprowadźcie je ręcznie. Szablon tabeli Pivota można pobrać stąd.

Do czego mogą się przydać poziomy Pivota w tradingu?

W jaki sposób wykorzystuje się punkty pivota:

1. określenie punktów możliwego przerwania lub odwrócenia trendu. Jeśli jeden z poziomów został przebity, istnieje duże prawdopodobieństwo, że cena pójdzie do kolejnego. Jeśli doszło do odwrócenia, możliwe jest cofnięcie przynajmniej do poprzedniego poziomu;
2. efekt psychologiczny. Działa "efekt tłumu". Jeśli wszyscy jednocześnie się zatrzymają, na przykład wg Take Profit na poziomie R2 według  wskaźnika Pivot Point  na trendzie wzrostowym, to w punkcie R2 dojdzie do odwrócenia. Takim sposobem nie wskaźnik Pivota przepowiada odwrócenie trendu, a zastosowanie go przez większość wpływa na zmianę ruchu ceny;
3. ustawienie Take Profit, Stop Loss, zleceń odłożonych.

Pivot Point to jeszcze jeden wariant narzędzia do budowania strategii handlu według poziomów i strategii kanałowych ze wskaźnikami “Wstęgi Bollingera” czy “Kanał Keltnera”. Jest on i lepszy, i gorszy od innych narzędzi, Ale je uzupełniania. Choć nie jest idealny. Warianty handlu to scalping na ruchu ceny między poziomami, handel trendowy na przebiciu.

Zalety i wady wskaźnika Pivot Point

Zalety wskaźnika Pivot Point:

• pozwala na szybkie i automatyczne obliczanie najbardziej prawdopodobnych punktów odwrócenia ceny według różnych metodyk.
• znakomicie łączy się z innymi narzędziami potwierdzającymi: poziomami Fibonacciego, wskaźnikami kanałowymi, formacjami odwróconymi.
• odpowiada strategiom z podłożonym zleceniami. Przy pomocy wskaźnika obliczane są poziomy orientacyjne: cena dotknie poziomów lub przebije ja z następnym odwróceniem.

Wady wskaźnika Pivot Point:

• skomplikowane ustawienia i selekcja. Wskaźnik Pivot Point ma 6 metodyk budowania poziomów i kilka interwałów czasowych. Dobrane parametry na chwilę obecną nie gwarantują efektywności wskaźnika w przyszłości;
• skomplikowana analiza. W ciągu dnia cena może kilkukrotnie przecinać zbudowany według dziennego interwału poziom odwrócenia. To myli początkujących inwestorów i konfiguruję analizę.

Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo błędu, stosujcie, w celu poszukiwania punktów odwrócenia, kilka narzędzi. Na przykład budujcie linie poziome według ekstremów, śledźcie formacje, dodawajcie wskaźniki kanałowe. Im więcej poziomów pokrywa się z danymi Pivot Point, tym większa jest dokładność prognozy.

Poziomy wsparcia i oporu

Zasady pracy z Pivot na Forex są klasyczne, jak dla handlu według poziomów Fibonacciego czy strategii poziomowych. Jeśli cena na chwilę obecną znajduje się powyżej linii P, centralnego poziomu Pivot, prawdopodobnie będzie ona kontynuować ruch wzrostowy. Jeżeli poniżej – spadkowy. Najbliższe odwrócenie to punkty R1, S1. Jeśli cena przechodzi przez te punkty, kolejny poziom docelowy to R2, S2. Im dalej odrywa się cena od linii centralnej P, tym większa jest zmienność rynku i tym większe jest prawdopodobieństwo zawrócenia ceny do poziomu centralnego. Dlatego punkty R3, S3 uważane są za najbardziej znaczące, ich przerwanie świadczy o silnym ruchu. Ale częściej cena zawraca do linii Р.

Przykład.

Na początku okresu cena znajdowała się powyżej linii P, potwierdzając trend wzrostowy. następnie cena przebija R2, ale świeca zamyka się troszkę poniżej poziomu, pokazując silny poziom. Dla kolejnych świec R3 okazał się silną linią oporu, cena prawie dotknęła jej i ponownie konsolidowała się przy R2. Jeśli mowa jest o korekcie, to możliwy jest kolejny ruch do linii R3 i wyżej. Jeśli cena przejdzie choćby 50% odległości między R1 a R2, można mówić o trendzie spadkowym w celem do linii Р.

Kwestie kluczowe

1. Poziomy Pivot to kluczowe linie poziome, które rozpatrywane są przez traderów jako punkty otwarcia transakcji. Przebicie poziomów to sygnał do otwarcia transakcji w stronę podstawowego ruchu. Odskok od poziomu to możliwa korekta lub początek trendu odwróconego.
2. U podstaw obliczeń Pivot Point leży formuła matematyczna, stosująca ceny High (Max), Low (Min), Close poprzedniego okresu.
3. Wskaźnik poziomu Pivot buduje na wykresie poziomy kluczowe według kilku metodyk: klasyczna metoda, Woodie, Camarilla, Fibonacci, DeMarker. Wybór metody obliczeń punktów odniesienia określany jest indywidualnie w zależności od sytuacji rynkowej i aktywu.
4. Opisanie sygnałów wskaźnika: ruch między punktami R1 S1 to flat. Przebicie do góry poziomu R2 lub R3 to sygnał dla trendu wzrostowego, S2 czy S3 – dla spadkowego. Również wskaźnik Pivot Point można wykorzystać w Swing Tradingu. Na przykład przy trendzie wzrostowym rozpoczyna się korekta na poziomie R3, transakcja otwiera się w chwili zakończenia korekty w punkcie R2.

Konkluzja co do stosowania Pivot Point

Takim sposobem poziomy Pivot służą jako potężna opora w określaniu oporów i wsparć, a ich łączenie z innymi narzędziami analizy technicznej pozwala na opracowanie efektywnych strategii handlowych. Pivot Point to wskaźnik pomocniczy, uzupełniający narzędzia trendowe lub kanałowe. Jego zaletą jest to, że nie trzeba budować linii poziomych ręcznie, wadą jest natomiast to, iż nie buduje on linii trendowych, wskazując tylko poziomy horyzontalne. Przy handlu według Pivot Point bierzcie pod uwagę czynniki fundamentalne i szukajcie potwierdzenia odwrócenia trendu przy pomocy formacji.

Wykres cen GBPUSD w czasie rzeczywistym