Jeden z głównych instrumentów inwestorów, Indeks Zmienności CBOE (VIX), pomaga analizować wahania cen i przewidywać ceny akcji, opcji oraz innych aktywów zbywalnych. Jeśli nie korzystałeś dotąd z tego wskaźnika, ten przewodnik wyjaśni ci podstawy poziomów rynku VIX, sposoby jego obliczania i podejmowania przemyślanych decyzji inwestycyjnych.
Artykuł obejmuje następujące tematy:
Czym jest VIX (Indeks Zmienności CBOE)?
Dla różnych rynków stworzono własne miary zmienności: indeks VIX – dla akcji S&P 500, VXD – dla przemysłowego Dow Jones, VXN – dla amerykańskiego technologicznego Nasdaq.
Amerykańska Giełda Opcji (CBOE) rozpoczęła obliczanie VIX w połowie lat 90-tych. Wartości indeksu pokazują, jak zmieniają się oczekiwania uczestników rynku, dotyczące szerokiej gamy instrumentów na okres kolejnych trzydziestu dni. W obliczeniach brane są pod uwagę ceny odzwierciedlające podaż i popyt na opcje indeksu S&P 500, co pozwala uzyskać obiektywny obraz.
Indeks VIX pokazuje nastroje inwestorów poprzez zmienność. Możemy wnioskować albo o spokoju, albo o początkowej panice związanej z przyszłą dynamiką cen na rynku.
VIX jest również nazywany „indeksem strachu”: im wyższy, tym większa jest panika (i odpowiednio zmienność) na rynku. Obecnie inwestorzy wolą pozbywać się ryzykownych aktywów i przenosić swoje pieniądze na instrumenty ochronne.
Jak powstaje indeks zmienności CBOE? Wartość indeksu mieści się w zakresie 0-100. W rzeczywistości jest to wskaźnik zmienności rynków akcji, który jest obliczany na podstawie cen opcji indeksu rynku amerykańskiego S&P 500.
Jak działa VIX?
VIX jest odwrotnie powiązany z rynkami akcji. Indeks zmienności będzie rósł, gdy giełda (przede wszystkim indeks S&P) spada. Wzrost wartości indeksu VIX powyżej 40-45 oznacza, że poziom strachu na rynku rośnie, a inwestorzy uciekają przed ryzykiem. Jeśli wartość jest bliska 17 lub niższa, jest to wskaźnik spokojnego handlu i niskiego ryzyka. Jeśli jednak VIX spadnie zbyt nisko, jest to niebezpieczne, ponieważ wszyscy oczekują, że wzrost będzie kontynuowany. W takich momentach inwestorzy powinni być wyjątkowo ostrożni.
Jak VIX mierzy zmienność rynku?
Poziom poniżej 20 punktów pokazuje optymistyczne nastroje uczestników rynku. Jednak pomimo optymizmu i spokoju często oznacza to odwrócenie trendu, a zatem konieczność zamykania pozycji na ryzykownych instrumentach. 20-30 to średni poziom, który nie wskazuje na żadne istotne zmiany.
Jeśli poziom osiągnie 40 lub więcej punktów, uczestnicy rynku wpadają w panikę. W tym okresie na świecie zwykle spadają ceny akcji, walut krajów rozwijających się i surowców. Jednocześnie takie spadki są uważane za najlepszy moment na zakup ryzykownych aktywów. W końcu, gdy sytuacja się poprawi, ich wartość zacznie rosnąć. Tak więc analiza indeksu zmienności CBOE pomaga inwestorowi zrozumieć, jak rozwija się trend i kiedy naprawić swoje pozycje, a także określić najbardziej odpowiednie punkty wejścia i wyjścia dla transakcji.
Zmienność historyczna pokazuje zmiany cen aktywów w określonym przedziale czasowym. Mierząc zmienność implikowaną (czyli zmienność w przyszłości), trader może przewidzieć zbliżający się zakres cen. Zauważ, że VIX pomaga również traderom mierzyć przyszłe zmiany skorelowanych wskaźników, takich jak SPX.
Jak obliczyć VIX
Wartość indeksu zmienności jest uogólnionym założeniem opartym na cenie premii, którą inwestorzy są gotowi zapłacić za prawo do kupna lub sprzedaży opcji indeksu S&P 500. Zatem VIX jest średnią ważoną wszystkich cen opcji w Indeksie S&P 500.
Wartości VIX są mierzone w procentach i są przybliżone do oczekiwanego ruchu indeksu S&P 500 w ciągu najbliższych 30 dni kalendarzowych, po czym są ponownie przeliczane na rok. Tak więc, jeśli wartość VIX wynosi 15, jest to 15% oczekiwanej rocznej zmiany.
Pełny wzór na obliczenie indeksu VIX wygląda dość skomplikowanie:
VIX jest obliczany jako pierwiastek kwadratowy z wartości zmiany stopy swap za 30 dni począwszy od dzisiaj. Zauważ, że VIX to zmienność zmiany swapu, a nie zmienność swapu (zmienność, która jest pierwiastkiem kwadratowym zmiany lub odchyleniem standardowym). Zmiana swapu może być w pełni statycznie zduplikowana poprzez proste operacje put i call, podczas gdy zmienność swapu wymaga dynamicznego zabezpieczenia. VIX to pierwiastek kwadratowy z neutralnych pod względem ryzyka oczekiwań wahań indeksu S&P 500 w ciągu najbliższych 30 dni kalendarzowych. VIX jest kwotowany przy rocznym odchyleniu standardowym.
Do obliczeń wykorzystywane są opcje z terminem zapadalności 23-27 dni. Wartość zmienności VIX jest mnożona przez 100. Na przykład, jeśli VIX wynosi 20, oznacza to zmienność 20%.
VIX zastępuje starszy VXO jako preferowany indeks zmienności używany przez media. VXO był miarą zmienności implikowanej obliczaną przy użyciu opcji 30-dniowych indeksu S&P 100.
Jak inwestować w Indeks Zmienności CBOE?
Jest to indeks specyficzny dla konkretnego sektora: inwestorzy używają VIX z opcjami i kontraktami futures – każdy wiąże się z innym ryzykiem:
- Najbardziej popularną opcją jest Barclays Bank PLC iPath S&P 500 VIX krótkoterminowe Futures ETN (VXX). To IOU z banku Barclays, odzwierciedlające dwa najbliższe wygasające kontrakty futures VIX. Istotną wadą VXX jest to, że jego dynamika wraz ze zbliżającą się datą wygaśnięcia może nie pokrywać się z dynamiką VIX. Wynika to z efektu contango, gdy najbliższe kontrakty futures są tańsze niż te odległe. Dlatego instrument ten nie nadaje się dla pozycji długoterminowych. Jest jednak również pozytyw: akcje VXX są ujemnie skorelowane z S&P 500, co może stać się szansą na wykorzystanie zwiększonej zmienności w przypadku krachu na rynku.
- ProShares Ultra VIX krótkoterminowe kontrakty Futures ETF (UVXY) to papier z wbudowanym efektem dźwigni 2:1. To najlepsza opcja pod względem płynności i śledzenia krótkoterminowego. Jeśli bazowy indeks aktywów wzrośnie o 1%, UVXY dodaje 2% i odwrotnie. Jednak akcje odzwierciedlają dynamikę VIX niedokładnie (ze względu na contango), co również jest ryzykowne.
- Futures na VIX powtarzają dynamikę indeksu VIX tak blisko, jak to możliwe i mają efekt dźwigni. Nie są one jednak zbyt wygodne ze względu na wygaśnięcie: trzeba wprowadzać zmiany lub dodatkowo kupić kalendarzowe spready. Operacje z opcjami są bardziej skomplikowane i wymagają dokładnych badań.
Alternatywnie możesz handlować VIX z takimi instrumentami pochodnymi, jak:
- Opcje walutowe VIX
- Krótkoterminowe kontrakty futures VIX S&P 500 ETN (NYSE: VXX) i tymczasowe kontrakty futures VIX S&P 500 ETN (NYSE: VXZ)
- VIX S&P 500 ETF (LSE: VIXS) uruchomiony przez Source UK Services w czerwcu 2010 roku
- Krótkoterminowe kontrakty futures VIX ETF (NYSE: VIXY) i tymczasowe kontrakty futures VIX ETF (NYSE: VIXM) uruchomione przez ProShares w styczniu 2011 roku
Jak handlować z VIX?
Na podstawie wartości indeksu zmienności rynkowej stratedzy handlowi wyprowadzili kilka zasad handlu aktywami giełdowymi:
- Wzrost VIX wskazuje na panikę na rynku. Inwestorzy pozbywają się akcji, trzeba się przygotować na zakup dobrych aktywów w najbliższym okresie.
- Gdy indeks rynkowy VIX skonsoliduje się powyżej wartości 40-45%, możesz otwierać transakcje kupna w celu długoterminowego wzrostu.
- Spadek VIX świadczy o spokojnym nastroju inwestorów. Wolą kupować akcje, podnosząc ich cenę w kierunku wykupu. Konieczne jest dokładne przyjrzenie się sprzedaży, a także ustalenie zysków na długich pozycjach.
- Długoterminowe pozycje krótkie można otwierać po konsolidacji indeksu VIX poniżej 20.
Przykłady VIX
Na początek przyjrzyjmy się przykładowi Indeksu Zmienności CBOE wskazującemu na panikę na giełdzie.
Amerykańska Giełda Opcji wprowadziła indeks w 1993 roku. Maksymalna wartość indeksu wynosząca 89,53 została odnotowana 24 października 2008 roku podczas recesji. Minimalna (8,56) - 24 listopada 2017 roku. Przez większość czasu wartość indeksu utrzymuje się w przedziale od 15 do 40. Jeśli VIX jest poniżej 20 lub 15, obawy inwestorów są minimalne.
Wartości VIX poniżej 20 oznaczają, że rynki stabilnie rosną, a sam spadek VIX do tego poziomu można postrzegać jako dobrą okazję do spokojnych zakupów. Jeśli wartość VIX wynosi powyżej 70–80, oznacza to wysoki poziom lęku inwestorów, którzy starają się jak najlepiej zabezpieczyć przed wahaniami cen i recesją. Indeks nie powinien być jednak używany jako jednoznaczny sygnał do kupna lub sprzedaży. Kolejny przykład wyjaśni dlaczego.
W przypadku instrumentów finansowych, takich jak akcje, zmienność jest statystyczną miarą stopnia, w jakim ich cena handlowa zmieniała się przez pewien czas. 27 września 2018 roku Texas Instruments Inc. (TXN) i Eli Lilly & Co. (LLY) zamknęły się w pobliżu podobnych poziomów cenowych, odpowiednio 107,29 USD i 106,89 USD za akcję. Jednak analiza ich ruchów cenowych w ciągu ostatniego miesiąca (wrzesień) pokazuje, że wahania cen TXN (niebieski wykres) były znacznie szersze w porównaniu do wahań cen LLY (pomarańczowy wykres). TXN miał przez miesiąc wyższą zmienność w porównaniu do LLY.
Obserwując 3 miesiące (od lipca do września) zmian cen, możemy zauważyć odwrócenie trendu: LLY miał znacznie szerszy zakres wahań cenowych w porównaniu do TXN, co pokazuje zupełnie inne dane niż krótkoterminowa obserwacja przeprowadzona w ciągu miesiąca. LLY miał wyższą zmienność niż TXN w okresie trzech miesięcy.
Wniosek
Indeks VIX to pozycja obowiązkowa w arsenale instrumentów traderów. Pomaga inwestorom zobaczyć wyniki cen aktywów i zidentyfikować ich aktualny trend. Co więcej, VIX koreluje z innymi wskaźnikami i może pomóc analitykom przewidzieć kierunek ich ruchu (co może być przeciwieństwem VIX). Chociaż proces obliczania jest skomplikowany, nie musisz robić tego ręcznie – większość terminali handlowych obsługuje ten instrument i wskazuje indeks zmienności.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ
Indeks pokazuje średnią zmienność cen akcji w określonym przedziale czasowym. Do obliczeń wykorzystuje ceny otwarcia i zamknięcia. Gdy rynek jest spokojny, VIX trzyma się poniżej 15-20. Gdy traderzy wpadają w panikę, VIX może pokonać poziom 80.
Szacuje zakres zmian cenowych w określonym przedziale czasu. Pomaga traderom analizować wydajność aktywów i przewidywać przyszłe ceny.
Nie ma potrzeby niczego obliczać. Wykonaj tylko te czynności:
- Otwórz terminal LiteForexu lub inny wybrany terminal handlowy.
- Wybierz aktywo bazowe do analizy i otwórz wykres cenowy.
- Aktywuj indeks VIX na spersonalizowanym wykresie.
- Przeanalizuj indeks. Handel jest mniej ryzykowny, gdy VIX znajduje się pomiędzy 20 a 60. Gdy znajduje się powyżej 60-70, cena jest bardzo zmienna, więc powinieneś pomyśleć o oszczędzaniu aktywów, a nie handlu nimi.
Użyj go do przewidywania przyszłych wahań cen opcji i kontraktów futures. Ponadto niektóre inne wskaźniki mogą poruszać się w tym samym lub przeciwnym kierunku co CBOE, więc jest to świetny instrument wybiegający w przyszłość.
Wysoki VIX (powyżej 60-70) wskazuje na dużą zmienność cenową, więc traderzy powinni być bardziej ostrożni. Gdy VIX znajduje się powyżej odchylenia standardowego, ryzyko jest wykładniczo wyższe, więc inwestorzy powinni raczej pomyśleć o tym, jak zaoszczędzić swój kapitał, zamiast otwierać nowe pozycje.
Zależy ona od aktywów, którymi handlujesz, ale za optymalny uważany jest zakres 20-60.
Gdy indeks S&P 500 spada, VIX rośnie. W spokojnych czasach, przy dużym zainteresowaniu ryzykownymi aktywami (akcjami), „wskaźnik strachu” naturalnie spada. Każda zmienność jest dobra, chyba że dojdzie do skrajności – poniżej 20 lub powyżej 80.

Treść tego artykułu stanowi wyłącznie prywatną opinię autora i może nie pokrywać się z oficjalnym stanowiskiem LiteForex. Materiały publikowane na tej stronie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą być traktowane jako porada inwestycyjna ani konsultacja w rozumieniu dyrektywy 2014/65/UE.
Zgodnie z przepisami prawa autorskiego artykuł ten jest chronionym obiektem własności intelektualnej, co obejmuje zakaz kopiowania i rozpowszechniania bez zgody.